Ga verder naar de inhoud

Humor en rust: een bijzonder samengaan bij Erhan Demirci

Erhan Demirci, koning van de zelfrelativering, komt met derde show.

ā€œDe eerste voorstelling die je maakt: die moet er boenk op zijn, zodat je een publiek hebt voor je tweede show. Bij die tweede komen de mensen voor jouw specifiek soort humor, je moet hen dus geven wat ze verwachten. Maar met de derde? Daarmee wil ik de wereld verbeteren!ā€

In september 2021 ging comedian Erhan Demirci in premiĆØre met zijn derde voorstelling ā€˜Doe Rustigā€™. De Limburgse Brusselaar wil dat zijn publiek een mening heeft Ć©n daar ook effectief mee aan de slag gaat. Maar humor maken? Dat is keihard werken. Een gesprek met de immer vrolijke Erhan Demirci.

Je bent als 20-jarige in Brussel gaan wonen: hoe ben je daarmee omgegaan?

Ik ben opgegroeid in Ham, middenin de mijnstreek. In de mijngemeenten wonen heel wat verschillende culturen samen. Ik ben het van jongs af dus wel gewend geweest om in een heel diverse omgeving te wonen. In dat opzicht was mijn verhuis naar Brussel niet zoā€™n grote aanpassing. Waar ik wel aan moest wennen was de drukte, de straten, het verkeer. De eerste jaren heb ik het moeilijk gehad. Ik studeerde in Brussel en miste thuis heel erg. Gelukkig is dat na een tijd compleet omgedraaid. Je maakt steeds meer vrienden en voor je het weet ben je 16 jaar verder. Ik woon ontzettend graag in Brussel. De stad blijft mij intrigeren.

Hoe ben je in comedy gerold?

Na mijn studies communicatie- en internationaal bedrijfsmanagement, ben ik voor Toyota gaan werken. Ik keek altijd al graag comedy, maar zelf comedian worden dat was een wilde droom, geen werkelijkheid. Mijn vrienden wisten dat ik fan was van Najib Amhali (Nederlandse cabaretier n.v.d.r.) en hadden mij tickets cadeau gedaan voor zijn voorstelling in Amsterdam. Ik vond het zo indrukwekkend hoe die man mensen kan meeslepen in zijn verhaal Ć©n daar dan ook nog eens humor aan kan koppelen. Als je kan, moet je echt eens naar zijn shows gaan kijken. Hij is Ć©Ć©n van de redenen waarom ik met comedy ben begonnen. Ik startte een workshop humor en leerde mensen als Han Solo en Latif Ait kennen. In het begin stelde mijn comedy carriĆØre weinig voor. Maar als je na een tijdje merkt dat het goed gaat, steek je er logischerwijs meer moeite in en opeens ben je vijf jaar professioneel bezig. Ik ben ontzettend dankbaar dat ik dit mag doen. Maar je dromen achterna gaan: dat is keihard werken. Van buitenaf lijkt het altijd makkelijk, maar comedy maken is allesbehalve vanzelfsprekend. Je moet voor een publiek je mening durven geven over dingen die in de maatschappij leven Ć©n dat moet dan ook nog eens grappig zijn. Dat is heel moeilijk.

Want niet iedereen lacht met dezelfde dingen.

Exact. Als je vijf goede vrienden hebt, dan kan je die onmogelijk alle vijf even grappig vinden. Dat is logisch, want iedereen heeft een ander soort humor. Een comedian daarentegen, moet ervoor zorgen dat zijn verhaal grappig is voor alle vijf die vrienden. Je moet je verhaal zo kneden dat iedereen het verstaat en iedereen mee is.

Jij hebt het vaak over politiek en integratie. Hoe kom je daarbij terecht?

Dat is zo gegroeid. Ik heb de stappen doorgemaakt die iedere comedian doormaakt. Je begint met de meest voor de hand liggende grappen, in mijn geval: die over allochtonen. Maar na een tijd besef je dat je gewoon aan het vertellen bent wat het publiek graag wil horen. Dat wilde ik niet meer, ik wilde praten over de dingen die ik zelf interessant vind. Zo ben ik meer in detail gaan kijken naar onze maatschappij, naar de dingen die mij daarin opvielen en ben ik daarrond mijn shows beginnen maken. Dat is veel leuker. Als mensen een voorstelling hebben gezien, wil ik ze aan het lachen Ć©n aan het nadenken hebben gezet. Het gebeurt vaak dat ik nadien een berichtje krijg waarin staat: ā€œGast, ge hebt ons echt goed liggen gehad. Ge hebt ons echt doen nadenken over dingen.ā€ En vaak beseffen ze dat dan pas de dag, of zelfs twee dagen, na de voorstelling. En dat is wat ik wil doen met humor: mensen doen twijfelen. En doen lachen, uiteraard.

En dat is wat ik wil doen met humor: mensen doen twijfelen. En doen lachen, uiteraard.

Hoe kan je dat bewerkstelligen?

Geluk hebben? Nee, ik denk dat je vooral je intuĆÆtie moet volgen en moet kijken naar wat er speelt bij de bevolking. Neem bijvoorbeeld de coronapandemie: ik kijk in mijn voorstelling met een hele grote spiegel naar ons gedrag. Dat kan volgens mij best confronterend zijn, ook voor mezelf. Dat vind ik persoonlijk ook het sterkste aan mijn voorstellingen: dat ik altijd eerst mezelf in vraag stel. Soms denk ik namelijk: Shit, ga je hier zelf nu ook Ć©cht aan meedoen? Maar dat zijn dan zaken die ik, samen met mijn mening, op post-its schrijf en aan mijn muur plak. Dat vind ik veel fijner dan gewoon even mijn frustratie op Twitter te uiten. Zij klagen en zagen erover. Wij maken er humor van. Maar er is een dunne lijn tussen een trol op Twitter en een comedian op een podium, geloof mij.

Is het evident om alles vanuit jezelf te doen vertrekken?

Nee, want je moet jezelf altijd even neerhalen. En dat is moeilijk. Dat is schrijven, dat is proberen, dat lukt eens wel en dan weer niet. En stilaan begint die puzzel in elkaar te vallen, maar dat heeft tijd nodig. Mijn vrienden komen altijd naar mijn try-outs kijken. En die zijn soms dus echt bar slecht. Samen met die vrienden naar huis rijden, is dan ook altijd heel interessant. Onlangs zei mijn vriend tegen mij: ā€œMaar allez gast, moet gij dit nu 2 Ć  3 keer per week allemaal doorstaan? Alleen naar huis rijden? Ik schaam mij in uw plaats.ā€ Ze houden me met mijn voeten op de grond. En uiteraard willen ze ook dat alles heel goed is. Ik ben dus enorm dankbaar dat ik hen heb. Alleen zo kom ik tot de best mogelijke show.

Kan je al iets vertellen over je nieuwe voorstelling ā€˜Doe Rustigā€™?

In november 2019 heb ik de titel gekozen. ā€˜Doe Rustigā€™ is voor mij een logisch gevolg op mijn twee eerste voorstellingen ā€˜Komt Goed!ā€™ en ā€˜Wa Make?ā€™. Met ā€˜Doe Rustigā€™ verwijs ik vooral naar het politieke landschap in BelgiĆ«. Na de verkiezingen had ik het gevoel dat iedereen hyperactief was: iedereen moest een mening hebben en we moesten zo hard mogelijk zijn tegen elkaar. Ik had een gevoel van: Chill, doe rustig jongens. En nu met het coronavirus is dat gevoel vertienvoudigd. Doe eens even allemaal rustig, relax. God behoedt ons van naar een oorlog te gaan, want dan vrees ik het ergste.

Moet je dat soms ook tegen jezelf zeggen? Doe rustig?

Maar ja, natuurlijk. In mijn hoofd ben ik me al de hele tijd aan het afzetten tegen mensen die hamsteren: wc-papier, waterā€¦ Dat maakt me echt boos. Maar vorige week betrapte ik mezelf erop aan de kassa van de Lidl te staan met 10 pakken cola. Dat zijn 40 flessen hĆ©. Ik vond dat dan normaal, maar tegelijkertijd ben ik wel aan het afgeven op mensen die massaal wc-rollen aan het verzamelen zijn. Zo zitten wij mensen in elkaar: wat we zelf doen vinden we normaal, maar wat anderen doen: daar geven we op af. Dat kan een heel goede grap worden, denk ik.